NIEUWSBRIEF nr. 4
Van de redactie
Ook in deze vierde Nieuwsbrief willen wij u informeren over onze activiteiten in het afgelopen jaar 2006: onderzoek en verwerken van de nog liggende gegevens. In dit nummer is er speciale aandacht voor onze verzameling knipsels.
Uw donatie voor ons werk is ook nu weer hartelijk welkom: € 5 (meer mag ook) op Postbanknummer 360 9667 t.n.v. de penningmeester Stichting De Maurikkroniek, Den Haag. Bij voorbaat onze dank!
Bezoek aan archieven
Driemaal werd een bezoek gebracht aan het Rijksarchief in Gelderland in Arnhem en eenmaal aan het Streekarchief Rijnland te Woerden. Het betrof in hoofdzaak het nalopen van verschillen. Al vanaf het begin van onze werkzaamheden voor de genealogie is ons uitgangspunt, dat de gegevens die wij verwerken, betrouwbaar moeten zijn. Wij gaan dus niet over één nacht ijs!
Verwerking van gegevens
Nog steeds zijn wij bezig met de doos met gevonden maar nog niet verwerkte gegevens. Soms kunnen we een gegeven direct thuisbrengen, soms kost dat veel moeite en dus ook tijd. In 2007 zullen wij aan dit onderdeel eveneens onze handen nog vol hebben.
Automatisering .
Ook dit jaar zijn er vorderingen gemaakt bij het automatiseren van de vele, vele stammen. Via het genealogieprogramma GensDataPro werden opgenomen de stammen: Erichem-A, Erichem-B, Erichem-C, Maurik-A, Maurik-B, Molenaarsgraaf, Pernis en Rhenen.
Kenmerkend bij een dergelijke verwerking is, dat er toch weer vragen opduiken voor een nader onderzoek in een van de archieven! Dat betekent dat wij in 2007 weer in archieven te vinden zijn.
In een eerder stadium zijn de volgende stammen in het genealogieprogramma GensDataPro opgenomen: Aalst, Asch-A, Asch-B, Asch-D, Asch-E, Asch-Meteren, Amsterdam-A/B, Amsterdam-C, Amsterdam-D, Asperen (ook in boekvorm uitgegeven), Jaarsveld, Leerdam/Leerbroek (ook in boekvorm uitgegeven), Zoelmond-D, Zoelmond-F, Zoelmond-G, Zoelmond-Buren en Zuidelijk Utrecht.
Voor het jaar 2007 staan de uitgebreide stammen Zeist en Zoelmond-A op het programma te worden verwerkt.
Aangehuwdenbestand
Dit bestand, dat in 2005 8778 personen bedroeg, is weer aanzienlijk uitgebreid. De vele mutaties (wijzigingen en nieuwkomers) moeten nog verwerkt worden.
Knipsels
Van ca. 1950 af, maar op gang gekomen van ca. 1970 af, beschikken wij over een grote verzameling knipsels, voor een belangrijk deel ontvangen van onze abonnees. Het is een rijke bron van informatie, ook al omdat een deel soms voorzien is van een foto van een naamgenoot. Gemakshalve spreken wij over knipsels, maar wij hebben ook geboortekaartjes, trouw- en overlijdenskaarten, (fotokopieën van) bidprentjes, In Memoriams uit kerkbladen en artikelen over naamgenoten uit krant en tijdschrift, soms vermakelijk, soms tragisch.
De knipsels die wij in het verleden van u hebben ontvangen, zijn ten dele voorzien van een stamaanduiding, dit met het oog op de toenmalige periodieke rubriek Uit de Maurikkring in De Maurikkroniek. Dat is inmiddels een dikke ordner geworden. Daarnaast had Chr. van Mourik nog een ordner met knipsels op alfabet aangelegd: naamgenoten die niet direct “thuisgebracht” konden worden. Dat was nog niet alles: er was ook nog een doos met volledig ongeordend materiaal. Daar is nu mee begonnen.
Eerst heeft er er grove sortering plaatsgevonden op A-K en L-Z, daarna wat minder grof: A-E, F-K, L-S en T-Z. Inmiddels is de verfijning begonnen, zodat op iedere letter van het alfabet gesorteerd wordt en dan op naam. Dan wordt gekeken, of betrokkene is de beide ordners voorkomt en tenslotte wordt het knipsel daar geplakt waar die het beste hoort. Al met al een heel karwei: de twee ordners zullen er aan het eind van de werkzaamheden wel drie geworden zijn. Een complicatie is, dat in veel knipsels de roepnaam gebruikt wordt. Duidelijk is dat Hannes eigenlijk Johannes is, en Rien Marinus. Maar is Liesbeth Elisabeth of toch gewoon Liesbeth?? Toekomstige gebruikers van de verzameling zullen hiermee rekening moeten houden.
De vraag dringt zich waarschijnlijk bij u op: “Is dit geen duf werk?” Het antwoord luidt: “Ja, als je dit achter elkaar doet”. Dat doen we dus niet. Er is een tafel gereserveerd, waaraan van tijd tot tijd gewerkt wordt. De onderbrekingen houden je fris, zodat er geen fouten gemaakt worden. Bovendien: het materiaal is zo divers en bij wijlen zo interessant, dat de aandacht blijft.
Dit stukje dient op u op de hoogte te houden van een niet zo bekend onderdeel van ons onderzoek, maar ook op u op te roepen, uw knipsels en kaarten te blijven sturen. Het is een feit, dat gegevens uit de 19e eeuw makkelijker bereikt kunnen worden dan recente gegevens, die vaak onder het mom van “privacy”worden afgeschermd. Maar gegevens die gepubliceerd worden en die u voor ons uitknipt (of in het geval van kaarten voor ons apart legt) kunnen voor nu en voor later een noodzakelijke bron van informatie vormen. Hartelijk aanbevolen!
VOC
Zoals bekend staat deze afkorting voor de Vereenigde Oostindische Compagnie. Het archief van deze gigantische handelsfirma wordt geleidelijk aan ontsloten. Van het jaar 1720 af zijn 700.000 personen voor de onderscheidene Kamers van de VOC uitgevaren. Op de website van het Nationaal Archief worden de namen van deze personen vermeld. Het is de bedoeling dat alle bijzonderheden uit de monsterrollen op Internet komen. Een prachtige aanvulling op de diverse stambomen van Van Mourik/Maurik! De Amsterdamse Kamer heeft de meeste personen uitgezonden: 350.000, maar deze bron is pas aangeboord: de verwerking duurt enige jaren.
Toch hebben wij al 32 naamgenoten gevonden. Behalve de naam staat de plaats van herkomst vermeld (makkelijk voor ons onderzoek!), alsmede de naam van het schip en het jaar van uitreis. Met veel interesse kijken wij uit naar de aanvullingen.
Nieuws uit Maurik
In de vorige Nieuwsbrief is meegedeeld dat de Maurikse stellingmolen in oktober 2004 weer een omloop gekregen. Sinds 1936 waren zowel de wieken als de omloop afgebroken. Op 13 juni 2006 is de korenmolen weer van wieken voorzien. Het binnenwerk is nog niet aangebracht, omdat de molen een woonfunctie heeft, maar in de toekomst kan dit nog wel gebeuren, zonder al te veel aanpassingen.
De huidige achtkantige stellingmolen is gebouwd in 1801/2 en staat op de plaats waar ooit het verdedigbare gedeelte van het maurikse kasteel heeft gestaan. Op de voorburcht heeft in ieder geval de eerste molen gestaan, die er vóór 1369 al; stond. Voor het begin van de 16e eeuw is de molen overgebracht naar de huidige plaats. Een bijzonderheid is, dat op 16 juni de gele vlag met de rode schaapscheerdersschaar, het wapen van het geslacht- Van Mauderick, vanaf de molen waaide.
In februari 2007 zal een boekje verschijnen met de geschiedenis van de molen. Ook aan de geschiedenis van het kasteel wordt aandacht besteed.
In 2007 zal een begin worden gemaakt met de uitbreiding van Maurik. Aaan de zuidoost- zijde zullen enkele honderden woningen gebouwd worden. De sportvelden zullen worden verplaatst, zodat op de huidige plaats industrie gevestigd kan worden. De beide lagere scholen zullen ook een plaats in de uitbreidingsplannen krijgen. Misschien wordt er nog een sporthal gerealiseerd.
De landerijen die in het jaar 997 geschonken werden aan het klooster op de Lousberg bij Aken lijken getraceerd te zijn. Ze waren gelegen op de zuidelijke oeverwal van de Maurikse wetering. De boerderijen waar de tijnsen geïnd werden, hebben op de Hul gestaan. Ook de Meerboom en de Oudenhoek behoorden tot de geschonken landerijen.
A.J.G.Hogendoorn